Endometriose: betekenis, symptomen en behandeling

Bij 10% van de vrouwen op vruchtbare leeftijd komt endometriose voor. Sterker nog, bij vrouwen die kampen met vruchtbaarheidsproblemen en/ of pijn, stijgt dat percentage naar maar liefst 30 tot 50%! Endometriose is aandoening die net zoals PCOS allerlei klachten met zich meebrengt waaronder ook onvruchtbaarheid. In dit blogberichtje bespreek ik wat endometriose is, welke symptomen ermee gepaard gaan en of er een behandeling bestaat tegen endometriose.

Endometriose: wat is dat?

Endometriose is nog steeds vrijwel onbekend, zowel bij zorgverleners als bij de bredere bevolking, ondanks het grote aantal personen die hiermee kampen. Hierover later meer. Endometriose is een chronische aandoening waarbij weefsel of cellen, die lijken op het baarmoederslijmvlies, buiten de baarmoeder begint te groeien in plaats van aan de binnenkant.

Tijdens de menstruatiecyclus zullen, door een reactie op de hormoonwijzigingen, deze cellen groeien, waarna ze afgebroken worden en bloeden. In tegenstelling tot bij het menstrueren, waarbij deze cellen het lichaam verlaten, blijven de cellen of het weefsel in het geval van endometriose in het lichaam.

Dit geeft aanleiding tot ontstekingen en de vorming van littekenweefsel. Deze ‘misplaatste’ cellen komen meestal voor in de buikholte, op de eierstokken, op de eileiders, op het buikvlies en de organen in het bekken.  

Chronische ontstekingen zijn een kerncomponent van endometriose en draagt ​​bij aan de pijn, laesievorming en de ontwikkeling van verklevingen. Toch is er op dit moment nog geen wetenschappelijke consensus of endometriose eigenlijk een gynaecologische aandoening, een immuniteitsziekte, een hormonale aandoening, … is.

Wie kan endometriose krijgen?

Naar schatting 10% van de vrouwen op vruchtbare leeftijd krijgt te kampen met endometriose. Dit percentage stijgt in de groep van vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen en/of pijn naar maar liefst 30% tot 50%. Het feit dat zo een grote groep vrouwen deze ziekte kan krijgen en het aantal blijft stijgen, heeft tot gevolg dat veel onderzoekers de ziekte als een ‘verborgen epidemie’ benoemen.

Hoe endometriose zich ontwikkelt:

Er bestaan 3 fases bij hoe endometriose zich ontwikkelt in het vrouwelijk lichaam.

1. Ectopisch endometriumweefsel: Het weefsel dat normaal gesproken de baarmoeder bekleedt (endometriumweefsel) groeit op locaties buiten de baarmoeder.
2. Hormonale invloed: Net als normaal endometriumweefsel reageren deze cellen op hormonale veranderingen in de menstruatiecyclus, verdikking, afbraak en bloeding.
3. Ontsteking en littekenweefsel: De afbraak en bloeding kunnen ontstekingen veroorzaken en leiden tot de vorming van littekenweefsel en verklevingen, waarbij weefsels en organen aan elkaar plakken.

Wat zijn de symptomen van endometriose?

De symptomen en negatieve effecten van endometriose op het vrouwelijke lichaam, zijn samen te vatten in vier categorieën.

1. Pijn bij endometriose:
2. Bekkenpijn: vaak geassocieerd met menstruatie, maar kan op elk moment optreden.
3. Dysmenorroe: ernstige menstruatiekrampen die invaliderend kunnen zijn.
4. Dyspareunie: pijn tijdens of na geslachtsgemeenschap.
5. Chronische pijn: aanhoudende bekkenpijn die het dagelijks leven kan beïnvloeden.

• Menstruele onregelmatigheden:

Hevige menstruatiebloedingen of bloedingen tussen menstruaties.

• Darm- en blaassymptomen:

Pijnlijke stoelgang of plassen, vooral tijdens de menstruatie.

Diarree, obstipatie en een opgeblazen gevoel.

• Vermoeidheid:

Chronische vermoeidheid als gevolg van aanhoudende pijn en de ontstekingsreactie van het lichaam.

Wat zijn de gevolgen van endometriose op de vruchtbaarheid bij vrouwen?

• Verminderde ei-afgifte: endometriumweefsel op de eierstokken kan cysten vormen die de ovulatie kunnen verstoren.
• Eileiderblokkering: verklevingen kunnen de eileiders blokkeren, waardoor wordt voorkomen dat het ei en het sperma elkaar ontmoeten.
• Veranderde bekkenomgeving: ontstekingen en reacties van het immuunsysteem kunnen een vijandige omgeving creëren voor sperma, eicel of embryo.
• Verminderde implantatie: veranderingen in de endometriumvoering in de baarmoeder kunnen voorkomen dat het embryo correct wordt geïmplanteerd.

Diagnose van endometriose

Hoe kan jouw gezondheidsprofessional of gynaecoloog beoordelen of jij lijdt aan endometriose? Dit is nog niet zo evident aangezien studies aantonen dat het zeer lang duurt, gemiddeld tussen de 4 en 7 jaar, vooraleer iemand de diagnose van endometriose krijgt. Dus als je je herkent in bovenstaande symptomen, twijfel niet en ga meteen naar een specialist. Pijn hebben is niet normaal !  

1. Bekkenonderzoek: het opsporen van cysten of littekens achter de baarmoeder.
2. Echografie en MRI: beeldvormingstechnieken om endometriomen of andere afwijkingen zichtbaar te maken.
3. Laparoscopie: een minimaal invasieve operatie waarbij een camera in het bekken wordt ingebracht om endometriumweefsel direct te visualiseren en mogelijk een biopsie uit te voeren.

Welke klassieke behandelingen bestaan er voor endometriose?

Iemand genezen van endometriose is moeilijk, aangezien het een chronische aandoening is. Maar volgens de klassieke geneeskunde, zijn dit de meest voor de hand liggende behandelingen voor endometriose die wel kunnen helpen bij de vervelende symptomen ervan;

1. Medicijnen: pijnstillers, hormonale therapieën (zoals bijvoorbeeld anticonceptiepillen) om de menstruatie te verminderen of te elimineren.
2. Chirurgie: laparoscopische chirurgie om endometriumweefsel, littekenweefsel en verklevingen te verwijderen. In ernstige gevallen kan een hysterectomie worden overwogen.
3. Vruchtbaarheidsbehandelingen: geassisteerde voortplantingstechnologieën zoals in-vitrofertilisatie (IVF) voor mensen die worstelen met onvruchtbaarheid.

Let op: sommige behandelingen kunnen leiden tot conceptie, of, zoals in het geval van een hysterectomie, tot onvruchtbaarheid. Nog andere behandelingen kunnen er tot leiden dat een persoon vervroegd in de menopauze komt. De beslissing om al dan niet voor een bepaalde behandeling te kiezen is dus een belangrijke keuze voor de patiënt (en diens partner) tussen de behandeling van pijn of het al dan niet vervullen van een kinderwens, of het vervroegd vervullen ervan.

Welke natuurlijke behandelingen bestaan er voor endometriose?

Veel aandoeningen vinden hun oorsprong in een ongezonde levensstijl en voedingspatroon. Op vlak van voeding zijn deze adviezen de basis om endometriose te voorkomen en/ of verlichten:

Aanbevolen:

Vers fruit, verse groenten, rauwkost, boekweit, lijnzaad, soja-producten, voldoende mineraalwater drinken

Beperken

Rood vlees

Vermijden:

Alcohol, suiker, verzadigde vetten, geraffineerde voeding

Aanbevolen supplementen of vitamines bij endometriose;

MARINE-3 ( = VISOLIE = OMEGA 3-VETZUREN )

Omega-3-vetzuren zijn essentiële vetten die voorkomen in voedingsmiddelen zoals visolie, lijnzaad en walnoten. Deze hebben verschillende eigenschappen die de symptomen van endometriose kunnen helpen verlichten. Hoe?

Omega-3-vetzuren kunnen helpen bij endometriose dankzij de ontstekingsremmende eigenschappen, modulatie van de immuunrespons, pijnverlichting en potentiële hormonale balancerende effecten.

Hoewel ze geen remedie zijn voor endometriose, kan het toevoegen van omega-3-vetzuren in de voeding of als supplementen een nuttig onderdeel zijn van een natuurlijke behandeling om de symptomen van endometriose te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren.

VITAMINE D1000+ OF VIT-D300+ LIQUID ( VITAMINE D )

Verschillende studies hebben een verband aangetoond tussen lage niveaus van vitamine D en de ernst van endometriosesymptomen. Klinische onderzoeken hebben aangetoond dat vitamine D-suppletie ontstekingsmarkers kan verminderen en de symptomen bij vrouwen met endometriose kan verbeteren.

Vitamine D helpt endometriose onder controle te houden door de ontstekingsremmende effecten, regulering van het immuunsysteem, hormonale modulatie, beheersing van abnormale celgroei en pijnverlichting.

Het behouden van een goede vitamine D-waarde in het bloed kan je opvolgen via een bloedanalyse. Je vitamine D aanvullen kan dankzij je voeding, voldoende blootstelling aan de zon of supplementen.

VIT-E-FORTE ( = VITAMINE E )

Vitamine E, een vet oplosbare antioxidant, staat bekend om zijn beschermende effecten tegen oxidatieve stress en ontstekingen.

Studies hebben aangetoond dat vitamine E, alleen of in combinatie met andere antioxidanten zoals vitamine C, oxidatieve stress kan verminderen en de symptomen bij vrouwen met endometriose kan verbeteren. Sommige klinische onderzoeken hebben bijvoorbeeld gemeld dat vitamine E-suppletie kan leiden tot een significante vermindering van bekkenpijn en dysmenorroe (pijnlijke menstruatie).

Samengevat helpt Vitamine E bij endometriose door de antioxiderende eigenschappen, ontstekingsremmende effecten, modulatie van het immuunsysteem, vermindering van de vorming van verklevingen en hormonale regulatie.

CURCUMAXAN ( KURKUMA EXTRACT )

Curcumine, de actieve stof die in kurkuma wordt aangetroffen, is onderzocht op zijn potentiële therapeutische effecten bij verschillende ontstekingsaandoeningen, waaronder ook endometriose.

De ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen van curcumine dragen bij aan pijnverlichting. Het kan de productie verminderen van stoffen die de zenuwuiteinden gevoelig maken, waardoor de pijnperceptie afneemt. Bovendien kan het vermogen van curcumine om ontstekingsroutes te moduleren chronische bekkenpijn geassocieerd met endometriose helpen verlichten.

ONAGRACEUM ( TEUNISBLOEM OLIE )

Teunisbloemolie is rijk aan gamma-linoleenzuur (GLA), een omega-6-vetzuur met ontstekingsremmende eigenschappen. Hoewel specifieke onderzoeken naar teunisbloemolie en endometriose beperkt zijn, ondersteunt onderzoek naar de ontstekingsremmende en pijnstillende effecten van GLA de potentiële voordelen ervan voor endometriose.

Teunisbloemolie helpt, via het actieve bestanddeel gamma-linoleenzuur (GLA), endometriose onder controle te houden door ontstekingen te verminderen, de hormonale balans te moduleren, de immuunfunctie te verbeteren, pijnverlichting te bieden en als antioxidant te werken.

ZINKIMMUN ( ZINK )

Zink is een essentieel sporenmineraal dat betrokken is bij tal van biologische processen, waaronder de immuunfunctie, ontstekingsregulatie en cellulair herstel.

Ook de onderzoeken naar het verband tussen zink en endometriose zijn beperkt. Toch bieden onderzoeken naar de rol van zink bij het verminderen van ontstekingen, oxidatieve stress en het moduleren van de immuunfunctie een wetenschappelijke basis voor de potentiële voordelen ervan bij het beheersen van symptomen van endometriose.

Overige tips om symptomen van endometriose te voorkomen en/ of verlichten:

Stress vermijden bij endometriose

Veel stress heeft een negatieve invloed op vrouwen met endometriose doordat stress zorgt voor; hormonale onevenwichtigheden, slecht functioneren van het immuunsysteem, verhoogde ontstekingen, verhoogde pijnperceptie en geestelijke gezondheidsproblemen.

Het kan ook vermoeidheid verergeren en de slaap verstoren, waardoor de kwaliteit van leven verder afneemt. Het beheersen van stress door veranderingen in levensstijl, psychologische ondersteuning en ontspanningstechnieken kan een belangrijk onderdeel zijn van een natuurlijke behandeling voor vrouwen met endometriose.

Stop met roken als je endometriose hebt

Sigarettenrook bevat talloze ontstekingsstoffen, waaronder nicotine, koolmonoxide en teer. Deze stoffen kunnen de productie van pro-inflammatoire cytokines verhogen en oxidatieve stress bevorderen. Deze verergering van de ontsteking kan de symptomen van endometriose verergeren, waaronder pijn en de groei van endometriumlaesies.

Roken is heel schadelijk voor vrouwen met endometriose omdat het ontstekingen verergert, de oxidatieve stress verhoogt, de immuniteit schaadt, het hormonale evenwicht verstoort, de vasculaire gezondheid aantast en het risico op comorbiditeiten ( = het hebben van één of meer chronische aandoeningen) verhoogt. Stoppen met roken kan deze negatieve gevolgen helpen verminderen, waardoor de symptomen mogelijk worden verlicht en de algemene gezondheid voor vrouwen met endometriose verbeteren.

Conclusie behandeling endometriose

Endometriose heeft niet alleen een impact op de fysieke gezondheid van de vrouwen, maar ook een grote impact op hun sociale leven, libido, mentale gezondheid en levenskwaliteit. Dus blijf hier niet meer rondlopen en zoek naar een behandeling die voor jou het beste werkt en ondersteuning geeft waar nodig.

De informatie op onze blog is louter informatief. Onze tips of adviezen die we in de blogartikels meegeven, vervangen in géén geval het advies van een arts of apotheker. Raadpleeg bij klachten of ziekte steeds uw behandelende gezondheidstherapeut/ arts of
apotheker.*