Glutenintolerantie, wat is het nu precies?

Gluten is de verzamelnaam voor een groep eiwitten die van nature voorkomen in granen zoals tarwe, rogge, spelt, gerst, rijst, maïs en haver. Voor de meeste mensen zijn gluten gemakkelijk te verteren in het maag-darmkanaal. Echter, bij mensen met een glutenintolerantie (coeliakie) wordt gluten slecht verwerkt. Wanneer zij gluten bevatten in hun voeding, kan dit het darmslijmvlies beschadigen, wat kan leiden tot verschillende ongemakken zoals een verminderde opname van voedingsstoffen, diarree, constipatie, vermoeidheid en soms ook groeiachterstand.

Heb ik een glutenintolerantie?

Als je last hebt van onverklaarbare gezondheidsklachten, kan het zijn dat gluten een rol spelen. Gluten komen in veel voedingsmiddelen voor, dus voor mensen met een glutenintolerantie is het essentieel om gluten uit hun dieet te schrappen. Niet alle gluten zijn gelijk: per graansoort verschilt de hoeveelheid gluten. Het eiwit in tarwe bestaat voor 80% uit gluten, terwijl spelt een lagere hoeveelheid gluten bevat. Daarom kunnen sommige mensen spelt beter verdragen dan tarwe.

Welke symptomen zijn er bij een glutenintolerantie?

Symptomen van glutenintolerantie, ook wel coeliakie genoemd, variëren van persoon tot persoon. Veelvoorkomende symptomen zijn buikklachten zoals een opgeblazen gevoel, buikkrampen, misselijkheid en een onregelmatige stoelgang (zoals diarree of constipatie). Deze klachten treden meestal op na het eten van voedsel dat gluten bevat, zoals brood of pasta. Dit maakt gluten een problematisch ingrediënt voor mensen met een glutenintolerantie.

Daarnaast kunnen andere symptomen zoals vermoeidheid, gewichtsverlies, lusteloosheid, botontkalking, spierklachten en stemmingswisselingen ook wijzen op glutenintolerantie.

Wat mag je wel eten en wat niet bij een glutenintolerantie?

1. Groenten en fruit

Alle verse groenten en fruit zijn van nature glutenvrij, dus je kunt ze zonder zorgen eten.

2. Brood, graanproducten en aardappelen

Veel brood en graanproducten bevatten gluten, maar ze zijn ook een bron van koolhydraten, eiwitten, vezels en vitaminen. Als je gluten uit je dieet moet schrappen, is het belangrijk om goede vervangers te vinden. Glutenvrije volkorenproducten zoals glutenvrij brood en pasta zijn een goed alternatief. Zilvervliesrijst, aardappelen, gierst, teff en haver (waarop het glutenvrij-logo staat) zijn ook van nature glutenvrij en kunnen veilig worden gegeten.

3. Vis, peulvruchten, vlees, eieren, noten en zuivel

Deze producten zijn van nature glutenvrij, maar het is belangrijk om te controleren of ze tijdens de bereiding gluten hebben toegevoegd. Bijvoorbeeld door het paneren van vis of vlees kan gluten in het product komen. Het is het beste om onbewerkte versies van deze producten te consumeren. Peulvruchten zijn een goede bron van eiwitten, vezels en koolhydraten en kunnen een uitstekende basis voor een maaltijd vormen voor mensen met glutenintolerantie.

Tekorten van mineralen en vitaminen als gevolg van glutenintolerantie

Zoals eerder genoemd, kan gewichtsverlies een symptoom zijn van glutenintolerantie. Omdat je lichaam voedingsstoffen niet goed opneemt, kun je tekorten ontwikkelen aan belangrijke mineralen en vitaminen zoals ijzer, calcium en foliumzuur. Deze tekorten kunnen door middel van een bloedtest door een arts worden vastgesteld.

Wat te doen bij klachten die wijzen op glutenintolerantie?

Als je denkt dat je een glutenintolerantie hebt, kun je beginnen door tijdelijk gluten uit je dieet te schrappen en te kijken of je klachten verbeteren. Het is raadzaam om een diëtist te raadplegen die je kan helpen met het opstellen van een glutenvrij dieet.

Daarnaast kun je een bloedtest laten doen bij je huisarts om te controleren of je een glutenintolerantie hebt. De definitieve diagnose wordt vaak gesteld door middel van een biopsie van de dunne darm om te bevestigen of je inderdaad coeliakie hebt.

De informatie op onze blog is louter informatief. Onze tips of adviezen die we in de blogartikels meegeven, vervangen in géén geval het advies van een arts of apotheker. Raadpleeg bij klachten of ziekte steeds uw behandelende gezondheidstherapeut/ arts of apotheker.